Sàn giao dịch chứng khoán là nơi đem lại nguồn vốn giúp công ty phát triển hoạt động kinh doanh và gia tăng giá trị thị trường của doanh nghiệp theo thời gian, do đó ngày càng nhiều doanh nghiệp mong muốn được niêm yết trên sàn chứng khoán. Vậy cụ thể những điều kiện mà công ty cần thỏa mãn để niêm yết trên sàn chứng khoán là gồm những gì? Cùng Digi Invest theo dõi bài viết dưới đây để giải đáp thắc mắc nhé!
1. Điều kiện chung để được niêm yết trên các sàn chứng khoán
- Vốn điều lệ: Căn cứ theo quy định tại Điều 15 Luật chứng khoán 2019, vốn điều lệ đã góp tại thời điểm đăng ký chào bán từ 30 tỷ đồng trở lên tính theo giá trị ghi trên sổ kế toán.
- Thời gian và kết quả hoạt động
- Công ty Cổ phần có thời gian hoạt động trên 01 năm tính đến thời điểm đăng ký niêm yết. Ngoại trừ trường hợp Doanh nghiệp Nhà nước cổ phần hoá gắn với niêm yết.
- Kết quả hoạt động kinh doanh của 02 năm liên tục trước thời điểm đăng ký niêm yết phải có lãi, đồng thời không có lỗ lũy kế tính đến năm đăng ký niêm yết.
- Đến thời điểm đăng ký niêm yết trên sàn chứng khoán doanh nghiệp không được vi phạm pháp luật, không thuộc trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay bị kết án một trong những tội liên quan tới xâm phạm trật tự quản lý kinh tế, hoặc chưa được xoá án tích về các tội danh này.
- Cơ cấu cổ đông
- Có phương án phát hành và phương án sử dụng vốn thu được từ đợt niêm yết cổ phiếu được Đại hội đồng cổ đông thông qua.
- Tối thiểu 15% số cổ phiếu có quyền biểu quyết của Công ty phát hành phải được bán cho ít nhất 100 nhà đầu tư không phải cổ đông lớn. Trong trường hợp vốn điều lệ của công ty phát hành từ 1000 tỷ đồng trở lên, thì tỷ lệ này sẽ tối thiểu là 10%.
- Các cổ công lớn của công ty trước thời điểm doanh nghiệp chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng phải cam kết cùng nhau nắm giữ ít nhất 20% vốn điều lệ của công ty phát hành tối thiểu 01 năm kể từ thời điểm kết thúc đợt chào bán.
- Các điều kiện niêm yết khác
- Doanh nghiệp có yêu cầu niêm yết phải có hồ sơ Đăng ký niêm yết cổ phiếu hợp lệ theo quy định của pháp luật.
- Có công ty chứng khoán tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán cổ phiếu ra công chúng, trừ trường hợp tổ chức phát hành là công ty chứng khoán.
- Công ty chứng khoán phải mở tài khoản phong tỏa nhận tiền mua cổ phiếu của đợt chào bán lần đầu tiên ra công chúng.
- Công ty và người đại diện theo pháp luật không bị truy cứu trách nhiệm, xử lý vi phạm trong vòng 02 năm tính đến thời điểm đăng ký niêm yết do thực hiện hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động về chứng khoán và thị trường chứng khoán.
Đáp ứng điều kiện chung để niêm yết trên các sàn chứng khoán
2. Điều kiện niêm yết trên các sàn chứng khoán cụ thể
Trên thực tế, tùy thuộc vào sàn giao dịch sẽ có những điều kiện niêm yết riêng và chặt chẽ hơn. Do đó, trước khi niêm yết trên sàn chứng khoán, doanh nghiệp cần nắm rõ được các điều kiện này. Dưới đây là điều kiện để được niêm yết trên một số sàn chứng khoán cụ thể:
2.1. Điều kiện niêm yết trên sàn HOSE
- Vốn điều lệ: Tại thời điểm đăng ký, vốn điều lệ từ 120 tỷ đồng trở lên tính theo báo cáo kiểm toán.
- Thời gian và kết quả hoạt động
- Hoạt động ít nhất 02 năm dưới hình thức là Công ty Cổ Phần tính đến thời điểm đăng ký niêm yết.
- Kết quả hoạt động 02 năm liền trước năm đăng ký niêm yết phải có lãi.
- Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) tại thời điểm gần nhất tính tới thời điểm đăng ký niêm yết đạt ít nhất 5% trên số vốn.
- Công ty không có nợ quá hạn trên 01 năm, không có lỗ lũy kế tính tới thời điểm đăng ký niêm yết.
- Cơ cấu cổ đông: Phải có tối thiểu 20% cổ phiếu có quyền biểu quyết của ít nhất 300 cổ đông không phải là cổ đông lớn nắm giữ.
- Điều kiện niêm yết khác
- Các cổ đông cá nhân, tổ chức và cổ đông lớn của Công ty phải cam kết nắm giữ 100% số cổ phiếu trong vòng 6 tháng đầu và 50% số cổ phiếu trong 6 tháng tiếp theo (không tính số cổ phiếu thuộc quyền sở hữu của Nhà nước)
- Cổ phiếu của doanh nghiệp đã được giao dịch trên sàn UPCOM tối thiểu từ 2 năm. Trừ trường hợp tổ chức đăng ký niêm yết đã chào bán cổ phiếu ra công chúng, doanh nghiệp cổ phần hóa.
- Có hồ sơ đăng ký niêm yết phải hợp lệ theo quy định của Sở giao dịch chứng khoán TPHCM.
Điều kiện niêm yết cổ phiếu trên sàn HOSE
2.2. Điều kiện niêm yết trên sàn HNX
- Vốn điều lệ: Vốn điều lệ từ 30 tỷ đồng trở lên tính trên báo cáo kiểm toán tính tại thời điểm đăng ký niêm yết.
- Thời gian và tình hình hoạt động của công ty
- Công ty hoạt động ít nhất 01 năm dưới hình thức Công ty Cổ phần tại thời điểm đăng ký niêm yết.
- Năm liền trước năm đăng ký niêm yết phải có lãi.
- Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) tại thời điểm gần nhất tính tới thời điểm đăng ký niêm yết đạt ít nhất 5%.
- Không có nợ quá hạn trên 01 năm, không có lỗ luỹ kế tại thời điểm đăng ký niêm yết.
- Công ty không thuộc trường hợp vi phạm pháp luật hay các vi phạm liên quan đến vấn đề kế toán và báo cáo tài chính.
- Cơ cấu cổ đông: Tối thiểu 15% cổ phiếu có quyền biểu quyết do ít nhất 100 cổ đông không phải là cổ đông lớn nắm giữ.
- Các điều kiện niêm yết khác trên sàn HNX
- Các cổ đông cá nhân, tổ chức và cổ đông lớn phải cam kết nắm giữ 100% số cổ phiếu trong 06 tháng đầu, 50% số cổ phiếu trong 06 tháng tiếp theo.
- Cổ phiếu đã giao dịch trên sàn chứng khoán UPCOM tối thiểu 02 năm và được đại hội đồng cổ đông thông qua việc niêm yết. Trừ trường hợp tổ chức đăng ký niêm yết đã chào bán cổ phiếu ra công chúng, doanh nghiệp cổ phần hóa.
- Hồ sơ đăng ký niêm yết phải hợp lệ theo quy định của Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.
Điều kiện niêm yết cổ phiếu trên sàn HNX
3. Lợi ích khi được niêm yết trên sàn chứng khoán
- Cổ phiếu được niêm yết trên sàn chứng khoán có một số lợi ích đối với doanh nghiệp như:
- Tiếp cận cơ hội huy động vốn nhanh và dài hạn: Sau khi được niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán, công ty có thể huy động vốn một cách nhanh chóng, dễ dàng dựa trên cơ sở tính thanh khoản cao và uy tín của doanh nghiệp đã được xác thực trên thị trường.
- Quảng bá sự uy tín: Để được lên sàn chứng khoán, các công ty đều phải đáp ứng được những điều kiện khắt khe về mặt tài chính, hiệu quả sản xuất - kinh doanh cũng như cơ cấu tổ chức... do sàn chứng khoán và sở giao dịch chứng khoán quy định. Từ đó, khẳng định về kết quả sản xuất kinh doanh tốt cũng như mức độ uy tín của công ty trên thị trường và tạo cơ sở thuận lợi cho hoạt động kinh doanh, tìm kiếm đối tác…
- Tạo tính thanh khoản cho cổ phiếu: Khi doanh nghiệp được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán sẽ giúp các cổ đông của doanh nghiệp dễ dàng chuyển nhượng cổ phiếu đang nắm giữ, qua đó tăng tính hấp dẫn của cổ phiếu.
- Gia tăng giá trị thị trường của doanh nghiệp: xét về dài hạn, giá cổ phiếu của doanh nghiệp niêm yết đều tăng so với mức giá tại thời điểm trước khi niêm yết.
Cổ phiếu được niêm yết trên sàn cũng đồng nghĩa rằng công ty sẽ thu hút nguồn vốn đầu tư lớn hơn
4. Khó khăn và thách thức khi niêm yết trên sàn chứng khoán
- Doanh nghiệp đồng thời phải đối mặt với một số khó khăn và thách thức khi niêm yết trên sàn chứng khoán:
- Chi phí niêm yết cao: doanh nghiệp phải bỏ ra rất nhiều khoản chi phí như hội họp, thuê tư vấn, kiểm toán, chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ, quảng cáo… để niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán.
- Áp lực kết quả hoạt động sản xuất - kinh doanh: Chịu sự giám sát chặt chẽ từ các cơ quan quản lý cũng như nhà đầu tư và áp lực phải nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh nhằm duy trì và tăng giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán.
- Đe dọa quyền kiểm soát: khi niêm yết, việc giao dịch chứng khoán khiến cơ cấu cổ đông thường thay đổi, dẫn đến sự biến đổi và bất ổn định trong quá trình quản lý doanh nghiệp và có thể đe dọa đến quyền kiểm soát của các cổ đông lớn.
- Nghĩa vụ công bố thông tin: khi niêm yết chứng khoán, doanh nghiệp phải công khai những thông tin về tình hình tài chính, chi phí, định hướng, doanh thu hay chiến lược phát triển,.... Đó là những thông tin trọng yếu quyết định rất lớn đến thành bại của một doanh nghiệp và sẽ rất nguy hiểm khi đối thủ cạnh tranh nắm được.
Bên cạnh rất nhiều lợi ích khi cổ phiếu được niêm yết, thì nó cũng có một số bất lợi
4. Kết
Nhìn chung, công ty có yếu cầu đăng ký niêm yết trên sàn chứng khoán sẽ cần phải đáp ứng nhiều điều kiện khắt khe và chặt chẽ được quy định theo Luật Chứng khoán hiện hành và các quy định cụ thể của các sàn chứng khoán. Digi Invest hy vọng qua những thông tin được chia sẻ ở bài viết mang tới cho doanh nghiệp và nhà đầu tư nhiều thông tin bổ ích!
Digi Invest
